Κατά την αναχώρηση για τις φετινές διακοπές, ένιωθα τη βαλίτσα μου λίγο πιο βαριά από τις άλλες χρονιές. Η αιτία δεν ήταν η παλαιομοδίτικη σκακιέρα μου, αλλά ένα βιβλίο που είχε πέσει στα χέρια μου τελευταία: το ογκώδες σύγγραμμα του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου «Η Άνοδος και η Πτώση των Εργατικών Διεθνών. Κύκλος 1ος: Από τους Προδρόμους στην 1η Διεθνή» (εκδ. Τόπος, 2013 645 σελίδες ). Και η αλήθεια είναι ότι δεν μετάνιωσα για το πρόσθετο αυτό βάρος.
Το να παρουσιάσει κανείς το βιβλίο του Μαστρογιαννόπουλου σε ένα σύντομο σημείωμα σημαίνει αναπόφευκτα να το αδικήσει. Πρόκειται εμφανώς για ένα έργο ζωής, προϊόν ενδελεχούς έρευνας και βασισμένο σε εκατοντάδες πηγές, που κόστισε χρόνια εργασίας στον συγγραφέα του.